Psychoanalytisch Woordenboek

Behoefte

  • Duits: Bedürfnis, das
  • Engels: need
  • Frans: besoin

De behoefte is een biologisch concept dat door Lacan uitdrukkelijk wordt onderscheiden van de vraag en het verlangen. Opdat de behoefte zou worden bevredigd moet het kind ze talig uitdrukken onder vorm een vraag (of kreet) die van meet af aan wordt opgenomen in een symbolisch (betekenaars)systeem (Lacan, 1957, p. 188). Meteen ontstaat een kloof tussen behoefte en vraag want de laatste is niet alleen gericht op een object.  Bijvoorbeeld bij honger verkrijgt de voeding de bijkomende betekenis van liefdesbewijs vanwege de Ander. Zo krijgt de vraag een bijkomende lading. Ze is immers niet alleen op behoeftebevrediging gericht maar ook op liefde. Deze symbolische betekenis van het antwoord van de Ander gaat zelfs primeren. Achter de behoefte die al dan niet wordt bevredigd schuilt zo onvermijdelijk een vraag naar liefde die nooit (helemaal) wordt beantwoord. Deze onverzadigbare rest motoriseert het verlangen. De behoefte manifesteert zich intermittent. Ze dient te worden beantwoord door een specifieke actie van de grote Ander die ermee correspondeert. Het verlangen wordt echter nooit bevredigd en vertegenwoordigt de onophoudelijke druk die ook van de drift uitgaat. [MK]

Literatuur

  • Evans, D. (1996) An introductory dictionary of Lacanian Psychoanalysis. Routledge, Londen.
  • Lacan, J. (1956-1957) Le Séminaire. Livre IV. La relation d’objet. Texte établi par J.A. Miller. Du Seuil, Parijs, 1994.
Verder op psychoanalytischwoordenboek.nl: