Psychoanalytisch Woordenboek

Moebiusband

  • Duits: Moebiusband, das
  • Engels: Moebius strip
  • Frans: bande de Moebius

De Moebiusband is een van de meest toegankelijke en bruikbare figuren van Lacan. Het is een driedimensionele figuur die gevormd kan worden door een langwerpige strook papier 180 graden om zijn lengteas te draaien en de uiteinden aan elkaar te kleven. Zoals in de tekeningen van M.C. Escher subverteert ze onze ruimtelijke logica. Op elke willekeurige plaats lijkt ze twee kanten en twee randen te hebben maar als we onze vinger erlangs laten glijden blijkt er maar één kant en één rand te zijn. Zodoende problematiseert de Moebiusband op zichtbare en voelbare wijze de naïviteit van binaire tegenstellingen tussen bijvoorbeeld binnen en buiten, liefde en haat, schijn en waarheid. Het maakt ook de tegelijk onmerkbare en drastische ommekeer tastbaar die het gevolg kan zijn van een psychoanalytisch proces. [MK]

Literatuur

  • Evans, D. (1996) An introductory dictionary of Lacanian psychoanalysis. Routledge, Londen.
Verder op psychoanalytischwoordenboek.nl: