Psychoanalytisch Woordenboek

Motivatie

  • Duits: Motivation, die

Motivatie verwijst binnen de klinische psychologie vooral naar de bereidheid tot het verrichten van een bepaald gedrag. Als therapeutische interventie kent men de binnen de verslavingszorg ontwikkelde motiverende gespreksvoering, die gericht is op het doen toenemen van de motivatie voor behandeling (Miller & Rollnick, 2002). Motivatie wordt hierbij opgevat als de individuele keuze om te veranderen en om in behandeling te gaan. Er zijn auteurs die aangeven dat er meer factoren meespelen dan alleen de individuele keuze om te veranderen (Ward e.a., 2004). Zij gebruiken het begrip ‘bereidheid tot verandering’ (readiness to change) om aan te geven dat naast individuele factoren ook kenmerken van een behandeling en de contextuele factoren hierbij een rol spelen.

Binnen de forensische psychiatrie is er vaak sprake van extrinsieke motivatie: betrokkene is bereid om bepaald gedrag te vertonen of juist na te laten teneinde voor dit gedrag beloond te worden of te vermijden dat er sancties volgen. Dit in tegenstelling tot intrinsieke motivatie, waarbij de wens tot bepaald gedrag uit de persoon zelf voortkomt.

Freud (1901b) gebruikt het begrip motivering om aan te geven dat gedrag bepaald wordt door bewuste en onbewuste drijfveren. [KH]

Literatuur

  • Freud, S. (1901b)‘Psychopathologie van het dagelijks leven’. Werken 3: 57, 64-310.
  • Miller, W.R., Rollnick, S. (2002) Motivational interviewing: Preparing people for change. New York, Guilford Press.
  • Ward, T., Day, A., Howells, K., Birgden, A. (2004) The multifactor offender readiness model. Aggression and Violent Behavior, 9, 645-673.
Verder op psychoanalytischwoordenboek.nl: