Preoedipaal

Term die verwijst naar de periode in de psychoseksuele ontwikkeling die aan het oedipuscomplex voorafgaat. In deze periode overheerst voor beide geslachten de band met de moeder en vaak bedoelt men dan ook met preoedipaal: betrekking hebbend op de vroege moeder-kindrelatie. Freud ontdekte de preoedipale werkelijkheid laat in zijn leven onder invloed van leerlingen: ‘Dit inzicht in de preoedipale voortijd van meisjes verrast ons, net als op een ander gebied de blootlegging van de Minoïsch-Myceense cultuur, die voorafging aan de Griekse’ (1931b; 10: 42). De term is misleidend, omdat hij suggereert dat er een tijd was waarin de vader nog geen rol speelde in de relatie tussen moeder en kind. De ruimte die er voor het kind bestaat bij de moeder, wordt echter van meet af aan in hoge mate mede bepaald door de relatie tussen moeder en vader. Als vader dreigend of afwezig is, versterkt hij de moeder-kinddyade. Er bestaat geen periode waarin het kind nog niet is opgenomen in de triangulaire structuur: de dualiteit is een abstractie.