Tele(psycho)analyse

Tele(psycho)analyse is voorlopig nog een experimentele manier van werken, waarbij psychoanalyticus en analysant zich in verschillende ruimtes bevinden, de (tele)communicatie gaat via de telefoon, een videoconferentie of VOIP (Skype).

De IPA/IPV staat het gebruik toe in leeranalyses als er zich, na een periode van direct werken, uitzonderlijke omstandigheden voordoen. Voor alle andere gevallen is er nog geen beleid en de IPA biedt ruimte voor collegiaal overleg, zoals blijkt uit het verslag van een paneldiscussie die plaatsvond tijdens het internationaal congres te Chicago (2010).

Referenten en deelnemers aan de discussie missen in het werk op afstand de non-verbale signalen of zien het ontbreken daarvan als een vorm van abstinentie. Hetzelfde geldt voor het alleen zijn met een technisch hulpmiddel versus de spreekwoordelijke gezelligheid van de psychoanalytische onderneming.

Kan de psychoanalyticus op afstand zich wel een beeld vormen van de innerlijke wereld van de analysant? Is er voldoende affectieve afstemming mogelijk om analytisch effectief te kunnen zijn? Verdraagt een van techniek afhankelijke verbinding wel het zo nu en dan formidabele emotioneel gewicht van weerstanden en overdracht en tegenoverdracht? Onderkennen en erkennen de deelnemers de narcistische krenking van een onderbreking door een externe oorzaak? Welke nieuwe vormen van ageren* en gratificeren doen zich voor?

Eensgezind is men over de blijvende kracht van de methode van de vrije associatie en de vrij zwevende aandacht. Het hanteren van de setting wat betreft frequentie, het gebruik van de bank, de reële opoffering in geld en tijd, blijven variabel, afhankelijk van opleiding en verenigingscultuur. [WL]