Psychoanalytisch Woordenboek

Topiek/Topisch

  • Duits: topisch
  • Engels: topographical
  • Frans: topique

De term is afgeleid van het Griekse woord ’topos’, ‘plaats’. De psyche is gespleten (zie Splitsing), bewust en onbewust bevinden zich in een ander gebied: ‘Het toneel van de dromen is een andere dan dat van het wakkere voorstellingsleven’ (Freud 1900a; 2: 506v; brief aan Fliess, 9-2-1898). Men spreekt gewoonlijk van twee topische modellen: bij het eerste onderscheidt men tussen de systemen Onbewust, Voorbewust en Bewust; bij het tweede tussen drie instanties in de Es, Ik en Boven-Ik. De tweede topiek werd door Freud ontwikkeld in ‘Het Ik en het Es’ (1923b). Sommigen beschouwen de overgang van de eerste naar de tweede topiek als een keerpunt in de psychoanalytische theorie. Freud heeft echter zijn bekendste en meest revolutionaire ideeën ontwikkeld in de eerste topiek, die hij ook na 1923 bleef gebruiken. Of iemand de tweede topiek al of niet revolutionair vindt, heeft veel te maken met zijn standpunt ten aanzien van de egopsychologie. Zie ook Metapsychologie”>psyche, namelijk Es, Ik en Boven-Ik. De tweede topiek werd door Freud ontwikkeld in ‘Het Ik en het Es’ (1923b). Sommigen beschouwen de overgang van de eerste naar de tweede topiek als een keerpunt in de psychoanalytische theorie. Freud heeft echter zijn bekendste en meest revolutionaire ideeën ontwikkeld in de eerste topiek, die hij ook na 1923 bleef gebruiken. Of iemand de tweede topiek al of niet revolutionair vindt, heeft veel te maken met zijn standpunt ten aanzien van de egopsychologie. Zie ook Metapsychologie.

Literatuur

  • Freud, S. (1900a) ‘De droomduiding’, Werken 2: 7, 22-582.
  • Freud, S. (1986) Briefe an Wilhelm Fließ 1887-1904. J. Moussaieff Masson & M. Schröter (red.). S. Fischer, Frankfurt am Main.
  • Freud, S. (1923b) ‘Het Ik en het Es’, Werken 8: 371, 380-420.
Verder op psychoanalytischwoordenboek.nl: